Kirish

Batareyalar elektr energiyasini kimyoviy shaklda saqlaydi va kerak bo’lganda elektr toki sifatida chiqarishi mumkin. Ular mobil telefonlar, noutbuklar, avtomobil boshlagichlari va boshqa ko’plab qurilmalarga quvvat berish uchun keng qo’llaniladi. Quyosh energiya tizimlarida batareyalar energiya saqlash va taqsimlashda muhim rol o’ynaydi.

Elektr batareyalar energiyani saqlash va chiqarish uchun kimyoviy reaktsiyalardan foydalanadi. Ular elektrolit bilan ajratilgan ikki yoki undan ortiq elektrodlarni o’z ichiga oladi. Chiqish vaqtida elektrodlarda va elektrolitda kimyoviy reaksiyalar sodir bo’ladi, bu kimyoviy energiyani elektr energiyasiga aylantiradi.

Elektr batareyasining eng keng tarqalgan misollaridan biri avtomobil boshlagich (botqoqlangan kislota) batareyasidir.

Turli Voltajli Batareyalar

Batareyalar, ularning konstruktsiyasi va qo’llanishiga qarab, turli voltdagi diapazonda ishlab chiqariladi. Turli voltajlarga ega batareyalar asosiy turlari quyidagilarni o’z ichiga oladi:

a) Past-voltajli batareyalar: Bu 12 voltdan past bo’lgan batareyalardir. Ular avtomobil batareyalari (12V), mototsikl batareyalari (6V yoki 12V) va portativ elektron qurilmalar (3.7V yoki 7.4V) kabi qurilmalarda keng qo’llaniladi.

b) O’rtavoltajli batareyalar: Bu 12 voltdan bir necha yuz voltgacha bo’lgan batareyalardir. Ular quyosh energiya tizimlarida, elektr transport vositalarida, elektr skuterlarida va boshqa energiya saqlash tizimlarida ishlatiladi. Misollar orasida 48V, 72V, 96V va boshqa voltajlarga ega litiy-ion batareyalari mavjud.

c) Yuqori-voltajli batareyalar: Bu bir necha yuz volt to bir necha kilovoltgacha bo’lishi mumkin va ularning ishlatilishi katta miqyosdagi energiya saqlash tizimlarida, jumladan, energiya stansiyalari, elektr tarmoqlari va sanoat ilovalarida qo’llaniladi. Masalan, 400V, 800V va yuqori voltajlarga ega litiy batareyalari keng tarqalgan.

Muhim: Quyosh energiya stansiyalari odatda o’rtavoltajli batareyalarni, masalan, 12/24/48V, va turli voltaj qiymatlariga ega yuqori-voltajli batareyalarni ishlatadi.

Zamonaviy Batareya Turlari: Kislota, AGM, GEL, Karbon, LiFePo4

Batareyalar ko’p turga ega bo’lib, yangilari doimo rivojlanmoqda. Ushbu bo’limda quyosh energiya tizimlarida ishlatiladigan eng mashhur turlarga e’tibor qaratamiz:

1. Kislota Batareyasi Boshlagichi

Batareyani avtomobillarni yoki energiya tizimlarini ishga tushirish uchun energiya berish uchun yuqori kuchlanishli kuchni ta’minlovchi dizayni va terminalari ko’rsatilgan kislota batareyasi boshlagichi

Botqoqlangan elektrolitga ega kislota batareyasi, avtomobillarni boshlash uchun ishlatiladigan batareya sifatida tanilgan, byudjetga mos keladi, lekin qisqa kuchlanishli ishlash uchun mo’ljallanganligi sababli quyosh energiya stansiyalari uchun mos emas. Avtomobil batareyalarini quyosh tizimlarida ishlatish doimiy yuqori quvvat talabiga bog’liq ravishda tezda eskishiga olib kelishi mumkin.

2. AGM (Absorbent Glass Mat) Batareyasi

Chuqur sikl dasturlarida va texnik xizmat ko’rsatishsiz zaxira energiyasini ta’minlash uchun ishlatiladigan muhrlangan dizayni ko’rsatilgan AGM batareyasi

1970-yillarda ishlab chiqilgan AGM batareyasi kislota batareyalarining rivojlanishidagi navbatdagi bosqichni ifodalaydi. Bu texnik xizmat ko’rsatmasiz va muhrlangan batareyalar bo’lib, elektrolit shisha matga singdirilgan. AGM batareyalari quyosh tizimlarida o’z quvvatining 20–25% chiqish tezligida ishlatilishi mumkin. Masalan, 100Ah AGM batareyasi 230V yukning 240–310W gacha bo’lgan talablarini qondira oladi.

3. GEL Batareyasi

Muhrlangan, to’kilmas dizayni va ishonchli zaxira quvvatni ta’minlash uchun ishlatiladigan GEL batareyasi

GEL batareyalari 1930-yillarda ishlab chiqilgan bo’lib, elektrolit gel shaklida ishlatiladi. Ushbu batareyalar xavfsizroqdir, chunki gel to’kilish va harakatdan to’sadi, hatto batareya egilgan yoki shikastlanganida ham. GEL batareyalari uzun umrga ega va 100% tushirish chuqurligida 800 tsiklga qadar ishlay oladi. Ular quyosh tizimlari uchun mos, lekin ular yuqori narxga ega.

4. Karbon Batareyasi

An’anaviy kislota batareyalariga nisbatan yaxshilangan texnologiya bilan chuqur sikl energiya saqlash uchun ishlatiladigan karbon batareyasi

Karbon yoki grafen asosidagi batareyalar AGM va GEL texnologiyalarining takomillashtirishidir. Ushbu muhrlangan va texnik xizmat ko’rsatmasiz batareyalar 100% chiqish chuqurligida 2000 tsiklga qadar ishlay oladi, bu ularni quyosh tizimlari uchun mustahkam tanlovga aylantiradi. Biroq, ular ham ko’proq xarajatlarga ega bo’lishi mumkin.

5. LiFePo4 (Litiy Temir Fosfat) Batareyasi

Yengil dizayni, uzoq umr ko’rishi va yuqori quvvat tadbirlari uchun xavfsizligi bilan tanilgan LiFePO4 (Litiy Temir Fosfat) batareyasi

LiFePo4 batareyalari 1996-yilda ishlab chiqilgan bo’lib, yuqori xavfsizlik, barqarorlik va uzoq umr bo’lishi bilan tanilgan, bu ularni zamonaviy quyosh energiya tizimlari uchun ideal qiladi. 9000 tsikldan ortiq umrga ega LiFePo4 batareyalari elektr transport vositalari va katta miqyosda energiya saqlash uchun afzal tanlovdir. Ular muvozanatli kuchlanishli chiqishni ta’minlaydi, bu esa quyosh stansiyalari dizaynini soddalashtiradi.

LiFePo4 batareyalarining afzalliklari haqida ko’proq ma’lumot oling, maqolalarni ko’ring:

Xulosa

Quyosh energiya tizimingiz uchun to’g’ri batareyani tanlash ehtiyojlaringiz va byudjetingizga bog’liq. Kislota batareyalari narxga mos bo’lib tuyulishi mumkin, ammo ular doimiy quvvat ta’minoti ehtiyojlari uchun mos emas. AGM, GEL, karbon va LiFePo4 batareyalari yaxshilangan ishlashni taklif qiladi va quyosh o’rnatmalari uchun yaxshi variantlardir. Har bir tur uzoq umr, texnik xizmat ko’rsatish va quvvat chiqarishi bo’yicha o’ziga xos afzalliklarga ega bo’lib, sizning tizimingiz uchun eng yaxshi variantni topishingizni osonlashtiradi.